Stemmingmakerij

Veiligheid internationaal

Hoewel het aantal terroristische aanslagen in West-Europa sinds 2004 is toegenomen zijn er nog steeds veel minder aanslagen dan tijdens de turbulente jaren 1975-1995. Het grootste aantal plaats in het jaar 1979 met meer dan 1000 aanslagen in West-Europa. Vooral de IRA, de RAF en de ETA waren toen actief. Deze grafiek is samengesteld met data van de Global Terrorism Database, een open-source database. Meer uitleg over de data van deze grafiek kunt u hier vinden. De cijfers van dezelfde database laten wel een flinke stijging van terreur wereldwijd zien sinds 1970, en dat komt vooral omdat alle doden die bij de strijd in Irak en Syrië vallen tussen IS en diverse groepen, en de strijd in Afghanistan en Pakistan daar ook onder gerekend worden.

Ondanks dat de dreiging van terrorisme en gewelddadige criminaliteit ons wellicht angst inboezemt is de kans daardoor in Nederland te overlijden uitermate klein. Volgens de lijst met doodsoorzaken van het CBS is de kans om te overlijden door moord en doodslag 0,1% en de kans om slachtoffer te worden van terrorisme 0,0004%. De cijfers van terrorismedoden in Nederland komen van de Start Global Terrorism Database (GTD).

Het aantal doden door oorlog en conflict is flink afgenomen de afgelopen twintig jaar. Deze grafiek is gemaakt door Max Roser van Our World in Data; The Absolute Number of War Deaths is Declining since 1945. Hij nam de PRIO Battle Deaths Dataset v3.0 voor het aantal doden tussen 1946 en 2008, en voor de periode 2008 tot 2013 gebruikte hij de data van Steven Pinker uit dit artikel.

Veiligheid binnenland

Deze grafiek laat de daling zien van geregistreerde criminaliteit met het aantal geregistreerde misdrijven van 2005 tot 2016. De data is hier op de website van het CBS terug te vinden. De nieuwste cijfers van het CBS voor 2016 zijn hier te vinden. Er wordt veel gesproken over daling van melding- en aangitebereidheid, maar het CBS laat duidelijk zijn dat die niet genoeg is om de daling van het aantal geregistreerde misdrijven om te keren.

Elke jaar publiceert het Institute for Economics and Peace de Global Peace Index. In 2016 stond Nederland op plaats 21 van de 163 landen in de lijst. De plaats op de lijst wordt berekend aan de hand van drie indicatoren: binnenlandse en buitenlandse conflicten (zoals oorlog, conflicten en geopolitieke spanningen), binnenlandse veiligheid (veiligheidsgevoel, politieke stabiliteit, terrorisme, het aantal demonstraties, gevangenispopulatie, moorden en geweld), militarisatie (hoeveel wordt besteed aan defensie, wapenhandel, en het aantal wapens in omloop). Download hier het rapport over 2016.

Het aantal moorden daalde in Nederland tot het laagste aantal in twintig jaar. Ook binnen Europa ligt het moordcijfer in Nederland laag. Deze grafiek werd in 2016 gepubliceerd door het CBS op deze pagina. De data is afkomstig van de United Nations Office On Drugs and Crime (UNODC).

Islam

We zien aan deze grafiek van het CBS dat het aantal moslims in Nederland een minimale stijging laat zien tussen 2010 en 2014 van 4.5% naar 4.9%, en in 2015 vrijwel gelijk is gebleven. Ter vergelijking, in dezelfde periode steeg het aantal mensen zonder religieuze overtuiging met ruim 4%. Deze dataset gaat over de religie per provincie, en hier staat een artikel uit december 2016 over de verschillende religies in Nederland.

In 2016 deed IPSOS onderzoek en ondervroeg 27.000 mensen in veertig landen. Ze vroegen mensen welk percentage ze dachten dat er van de bevolking moslim was. In Nederland dachten de ondervraagden (800 mensen) dat er 19% moslim is, terwijl dat er in werkelijkheid 4,9% is. Overigens schat het IPSOS rapport het aantal moslims nog steeds te hoog in, er staat dat 6% van de bevolking in Nederland moslim is en baseert zich daarbij op het PEW in Amerika uit 2010, cijfers die gebaseerd zijn op schattingen. Het CBS heeft in Nederland de meest betrouwbare en recente cijfers en hun cijfers uit 2015 wijzen uit dat 4,9% van de Nederland moslim is.

Terwijl soms gedacht wordt dat de meeste immigranten moslims zijn, blijkt dat de meerderheid christen is. De meeste daarvan zijn immigranten uit Duitsland, Polen, en de Antillen, en dat zijn er meer dan immigranten uit moslimlanden. Hierbij meegerekend dat tussen 2011 en 2015 een groot aantal Syrische vluchtelingen is opgevangen, is het immigratiesaldo van 1996-2015 nog steeds een groter aantal christenen dan moslims. Het CBS houdt cijfers bij over de aantallen immigranten uit alle landen in de wereld. Flip van Dyke nam deze cijfers en vergeleek ze met data (PDF) van het Amerikaanse onderzoeksinstituut PEW, die kijkt naar het aandeel van verschillende religies per land. Op deze pagina legt van Dyke uitvoerig uit hoe hij deze data heeft gebruikt om tot deze taartdiagram te komen.

Immigratie

Als asielzoekers hun aanvraag doen, blijven ze tijdelijk in het land van aanvraag totdat ze doorreizen. Dat kan maanden duren. Die tijdelijke opvang is bij ons een stuk lager dan andere EU-landen. Werkwijzer vluchtelingen geeft hier uitleg over het aantal tijdelijk opgevangen vluchtelingen. Ze gebruiken data van Eurostat over eerste asielaanvragen. Daarbij ontvangen Duitsland, Zweden en Hongarije het grootste aantal asielaanvragen. Als we kijken naar het aantal per 1000 inwoners staan Hongarije, Zweden en Oostenrijk bovenaan, en staat Nederland op plaats 14 van de 31 landen. Frankrijk en Engeland doen het een stuk slechter, en Kroatië staat onderaan.

Als het gaat om het opnemen van vluchtelingen dan doen we meer dan de tijdelijke opvang. We staan op plaats 7 van 28 landen volgens de data (PDF) van Eurostat qua opname van asielzoekers. Zes EU-landen nemen meer vluchtelingen op dan wij. In 2015 nam Nederland 1,01 asielzoekers per 1000 inwoners op, Duitsland en Denemarken bijna twee keer zoveel, en Zweden zelfs drieënhalf keer zoveel.

Sinds de burgeroorlog in Syrië begon in 2011 zijn er 11,5 miljoen het conflict ontvlucht. Daarvan zijn er ongeveer 6,6 miljoen in eigen land opgevangen en 4,9 miljoen in omringende landen. Met name Turkije vangt veel vluchtelingen op, ongeveer 2,9 miljoen. Het verhaal dat vluchtelingen dus niet in de regio worden opgevangen is onjuist, want 93% wordt momenteel in de regio of in eigen land opgevangen. Van de Syriërs die het geweld ontvlucht zijn heeft 7% asiel aangevraagd in Europa, ongeveer 880.000 in totaal (inclusief Nederland). In Nederland hebben volgens cijfers van de IND sinds 2011 53.036 Syriërs asiel aangevraagd, 0,4% van het totaal.

Welvaart en economie

Materiële welvaart wordt gewoonlijk gemeten met het bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking met vergelijkende koopkracht (koopkrachtpariteit). Het Internationale Monetaire Fonds (IMF) heeft de meest recente cijfers. We staan op plaats 13 van 189 landen, dus in de bovenste 10 procent. Je kunt de dataset hier vinden.

Nederland doet het afgelopen jaar goed op het gebied van werkloosheid. In 2016 daalde de werkloosheid tot 5,6 % van de beroepsbevolking, de sterkste daling in tien jaar. De daling was ook sterker dan andere EU-landen. Deze pagina van het CBS uit november van 2016 geeft meer uitleg. Ook in Europees verband is onze werkloosheid momenteel laag.

De World Happiness Index wordt sinds 2012 gepubliceerd door het Sustainable Development Solutions Network van de Verenigde Naties (UNSDSN). Deze index wordt berekend met factoren zoals inkomen, sociale zekerheid, gezondheid en levensverwachting, keuzevrijheid, corruptie, en hoe vrijgevig mensen zijn met goede doelen. Download het rapport(PDF) uit 2016.

Vooral de 50plus partij noemt het koopkrachtverlies van ouderen, en dat ouderen de afgelopen jaren harder zijn getroffen dan andere groepen in de samenleving. Uit deze grafiek blijkt dat ouderen als groep juist meer bezitten dan andere leeftijdsgroepen. Deze grafiek is gemaakt met data en deze van het CBS laat het vermogen zien per leeftijdsgroep. Iemands vermogen is de waarde van alle bezittingen minus de schulden, dus spaargeld, auto, huis, kleding, meubels etc. bij elkaar opgeteld. Deze grafiek laat het doorsnee vermogen zien, wat officieel ‘mediaan vermogen’ wordt genoemd. Een gemiddelde kan vertekend worden door uitschieters, een mediaan neemt de middelste van de reeks en geeft daarmee een eerlijkere indruk die niet vertekend word door uitschieters. Let wel, deze grafiek zegt niet dat er geen armoede onder ouderen is, of dat ouderen geen financiële moeilijkheden zouden hebben. In dit artikel van Rutger Bregman wordt uitgebreider de positie van ouderen besproken.

Defensie

De militaire dreiging van Rusland krijgt volop aandacht in Europa, maar qua defensieuitgaven is Europa veel machtiger. Het Stockholm International Peace Research Institute houdt defensieuitgaven bij en daaruit blijkt dat Rusland $66,4 miljard uitgaf aan defensie in 2015. Grootste EU-landen qua defensiuitgaven zijn Engeland met $55 miljard uit en Frankrijk met $51 miljard. Totale uitgaven van alle EU-landen komt uit op $251 miljard. Het totale defensiebudget van de NAVO was in 2015 meer dan $870 miljard, dertien keer zoveel als Rusland. De grijze bollen zijn de uitgaven van afzonderlijke EU-landen, die zitten dus ook in het totale EU-budget.

In Nederland wordt er vaak gezegd dat we weinig aan defensie uitgeven, maar vergeleken met Rusland geven we per hoofd meer uit aan defensie, $525 per Nederlander tegenover $462 voor elke Rus. Volgens de SIPRI database staan we wereldwijd hoog als het gaat om defensieuitgaven per hoofd, plaats 18 van 139 landen. Landen als Rusland, China, Duitsland en Polen geven minder uit aan defensie per hoofd. De NAVO-norm (link PDF) (2% van het BBP) halen we niet, maar deze norm wordt maar door vijf van de 28 landen gehaald: de VS, het VK, Polen, Estland en Griekenland.

Duurzame energie

Onze uitstoot als land in totaal is laag vergeleken met andere landen, maar we zij dan ook een klein land. Per inwoner zijn we één van de vervuilendste landen in Europa als het gaat om CO2 uitstoot. Deze grafiek gebruikt data van de Europese EDGAR (emissions database for global atmospheric research) om de CO2 uitstoot per inwoner van alle landen te bepalen. Dezelfde data wordt ook gebruik door het Planbureau voor de leefomgeving van de Rijksoverheid. In Europa hebben de vierde hoogste uitstoot per inwoner, ruim boven het Europees gemiddelde.

Steeds meer mensen richten hun eigen energiecoöperaties op in Nederland. Deze initiatieven worden opgericht door mensen die zelf hun duurzame energie willen opwekken. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) houdt bij hoeveel coöperaties er zijn, en publiceert dat in de lokale energie monitor 2016 (PDF). In 2016 kwamen er 51 coöperaties bij met een totaal van 313 coöperaties met rond de vijftigduizend leden.

Het gebruik van hernieuwbare energie in Nederland stijgt al geruime tijd. Deze grafiek is gemaakt met gebruik van deze dataset van het CBS die het energieverbruik per bron, techniek en toepassing bijhoudt. Hernieuwbare energiebronnen zoals wind- en zonne-energie ontvangen subsidie in Nederland maar ze zijn zonder subsidie binnenkort net zo goedkoop als fossiele brandstoffen volgens het internationale energieagentschap IEA.

Cultuur

De Rijksbegroting van 2017 is in totaal 264,4 miljard euro. Daarvan gaat 0,8 miljard euro naar cultuur, ongeveer 0,3 procent. Daaronder vallen ook bibliotheken, monumentenzorg, archieven, en de huisvesting van musea. Subsidie die naar kunstenaars gaat is daar dus maar een klein onderdeel van. Voor gedetailleerde cijfers download hier (PDF) de rijksbegroting van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Met dank aan Yuri Veerman voor het idee van deze grafiek.

Uit alles blijkt dat steeds meer mensen naar het museum gaan. Het jaarverslag van de museum jaarkaart laat een stijging zien van het aantal kaarthouders en het gebruik van de museumjaarkaart sinds 2008. Een meer gedetailleerde blik op deze ontwikkeling is hier te vinden. Ook in het jaarverslag (PDF) van de Museumvereniging blijkt dat bezoekersaantallen van musea stijgen sinds 2011.

Maatschappelijke betrokkenheid

In 2016 berichtte het CBS dat iets minder dan de helft van de Nederlanders tenminste één keer per jaar vrijwilligerswerk doet. In Europa staat Nederland bovenaan wat betreft vrijwilligerswerk volgens een onderzoek (PDF) van Eurobarometer in 2011 waarin 26.825 Europeanen werden gevraagd of ze vrijwilligerswerk doen. Het gemiddelde van Europa is 24%.

Nederland blijkt het beste land om je kinderen te laten opgroeien. UNICEF deed in 2013 onderzoek naar het welzijn van kinderen in de 29 rijkste landen. Nederland scoort als beste met daaronder vier Scandinavische landen. Het onderzoek bestaat uit vijf onderdelen: materiële welvaart, gezondheid en veiligheid, onderwijs, gedrag en risico’s, en huisvesting en omgeving. In het rapport uit 2007 stond Nederland ook al bovenaan.

Dit is een onafhankelijk burgerinitiatief van Untold Stories en Datagraver. Dit project heeft geen banden met politieke partijen of aanverwante organisaties. Alle grafieken zijn gemaakt onder een Creative Commons licentie en kunnen vrij gedeeld worden. Voor vragen kunt u e-mailen.

Volg ons op Twitter of Facebook of Instagram